De Boog van Ziel

In 1725 werd een nieuwe uitwateringssluis bij Termunten aangelegd. Het Termunterzijldiep kon door die sluis afwateren op de Eems. De sluis is er nog steeds, functioneert ook nog steeds. De sluis is echter alleen maar te gebruiken bij laag water, het gaat om natuurlijke afstroming. In 1931 is daarom het gemaal Cremer in gebruik genomen, inmiddels óók rijksmonument. De sluis gaat het me nu even om, het gemaal komt een andere keer, dat is ook de moeite waard.
De sluis is in principe natuurlijk een simpel ding: wat deuren die open en dicht kunnen, geplaatst in een watergang. In Termunterzijl is dat niet anders:

De Eemszijde van de sluis

Wat de sluis echter bijzonder maakt is de zandstenen boog die er bovenop geplaatst is.

In die boog zijn wapens en namen opgenomen van de Overste Schepper, de Scheppers en de Zijlvesten van het Termunterzijlvest. Van links naar rechts:

Samuel Veltman

Secretarius Ontfanger

en Fiscael

VanT Zylvest des

Termunter Zyls

 ANNO

ÆRÆ : CHRISTIANÆ

CIƆIƆCCXXV

COSS:

Cornelio Schay

Harmanno Wolthers

 Ian Berents
Zylvest van Woldendorp

 Frerick Reints

Zylvest van Oudt en Nieuwscheemda

Bonne Dercks

Zylvest van Noortbroeck Cummannexis

Ioost Wessels

Zylvest van West ter en Hilgerlie

Matheus Tiddens

Zylvest van Midde en Nieuwolda

Gerhardt Schaffer Wegens

de Edl Moogende H Heeren

Borgemeesteren ende Raedt

in Groningen

Drossaart der Beide Oldambten

Colonel Dyckgrave

en Overste Schepper

des Termunter Zyls

1725

Berent Harrems

Zylvest van de Mieden

Menso Ians

Zylvest van de Eexta

Hendrick Engelberts

Zylvest van Oudt Termunten Cumannexis

Edze Fockens

Zylvest van Groot Termunten

Focko Aytens

als Zylvest van Zuidtbroeck en Muntendam

ANNO

ÆRÆ : CHRISTIANÆ

CIƆIƆCCXXV

COSS:

Scatone Ludolpho Gockinga

Petro Berghuys

Antoni Verburgh

Bouwmeester der Stadt Groningen

En hier een mooie kaart van het werkgebied van het Termunterzijlvest.