Carl Eugen, hertog van Württemberg, en Scheemda

Harm Hesse, paardenhandelaar in Scheemda. Aan heel Europa leverde hij, uit heel Europa kocht hij ze. Maar handelen is risico nemen: wel leveren maar niet betaald krijgen komt voor. Ook bij Harm Hesse. Zo had Harm (et compagnie) rond 1780 een akkefietje met de Hertog van Württemberg, Carl Eugen. De hertog had paarden van Hesse gekocht, maar betalen bleek een probleem. 4311 gulden moest Hesse nog van de hertog hebben, anno 2014 zou dat zo'n 45.000 euro zijn. Harm zocht het hogerop, met als uiteindelijk gevolg dat de Staten-Generaal Georg Ernst Lucius, zaakgelastigde van de Staten-Generaal onder ander bij de keurvorst van Mainz, met de kwestie belastten.

Carl Eugen von Wúrttemberg

De hertog, afkomstig uit een familie die notoir financieel wanbeleid voerde, stopte het ene gat met het andere. Het belette de hertog niet groots te wonen in Schloss Ludwigsburg en zijn huis ook nog wat te moderniseren en uit te breiden met bijvoorbeeld een inpandig theater (niet voor iedereen toegankelijk uiteraard).


Schulden werden maar heel langzaam afgelost, voor de schuld aan Hesse werd een oplossing bedacht:

Of Hesse ooit zijn geld helemaal heeft gekregen weet ik niet, in ieder geval was Hesse wel in staat om in Scheemda een riante woning neer te zetten. Formaat Ludwigsburg haalde hij niet, maar de Esbörg, zoals het huis nu heet, mag er best zijn:

Voor wie de stukken zelf wil aanraken: Nationaal Archief, Den Haag, Legatie Kreitsen, 1749-1804, nummer toegang 1.02.08, inventarisnummer 109

Nooit een vlinder geworden ...

Je kent ze, beeldbepalende panden. Soms zijn ze mooi, soms zijn ze lelijk, maar gemeen hebben ze dat ze een beeld bepalen en een emotie oproepen. Wie over de A7 langs Winschoten rijdt en even niet oplet en naar het noorden kijkt ziet een pand een beeld bepalen. Een goedkoop rood pand. Het trekt de aandacht door vorm en kleur: hoog en rood.

"Blauwe stad" staat er op het pand. In het binnendijkse gebied van wat nu het Oldambtmeer heet valt het pand op door zijn hoge voorgevel die de aandacht van de automobilisten op de A7 moet trekken. Mooi? Niet echt. Lelijk? Nou, ook niet echt. Opvallend? Zeker! Beeldbepalend? Helemaal!

Het gebouw staat in de omgeving bekend onder de naam "Rode Rups" Vanaf de A7 zie je dat niet zo, maar wanneer je er langs loopt begrijp je die naam.

Duidelijk toch? Het is gewoon een rode rups.

In de Rode Rups was het projectbureau Blauwe Stad gehuisvest tot het verhuisde naar het even verderop gelegen nieuwgebouwde Havenpaviljoen. De Rode Rups bleef na die verhuizing leeg staan, nieuwe bestemmingen werden niet bedacht of bleken niet haalbaar. En wat gebeurt er met panden die leeg staan en waar geen vooruitzichten op gebruik voor zijn: ze worden gesloopt. Beeldbepalend of niet, gesloopt wordt dus de Rode Rups. Morgen, vrijdag 13 december, gaat de Rups tegen de vlakte. Wat overblijft is een beeld van een gebouw dat nog geen tien jaar een beeld heeft mogen bepalen. Jammer.