Tussen Wymeersterweg en Dünebroek

Af en toe moet Jykke uit. Gelukkig wonen we in een omgeving waar nog veel ruimte is om je hond los te laten lopen, vandaag was dat "achter" Bellingwolde, bij De Lethe. Bij de Lethe kun je de grens met Duitsland oversteken. De Wymeersterweg in Nederland wordt dan opeens Dünebroek, vanuit Duitsland gezien de weg naar Bellingwolde. Uiteraard wordt de grens gemarkeerd. Door borden, door grenspalen, door het verschil in wegdek (het Duitse wegdek is lichtelijk abominabel) en door vestingwerken aan de Nederlandse kant van de grens.

De flèche bij De Lethe. Iets zuidelijker ligt een redoute, flèche en redoute zijn verbonden door het Soldatendijkje

De vestingwerken stammen uit verschillende perioden. De flèche is van 1793, de redoute is 17e eeuws. In 1911 werd het B.L. Tijdenskanaal gegraven, langs de grens.  Aangezien ook in de 20e eeuw de dreiging nog steeds uit het oosten kwam zijn er bij de bruggen over het B.L. Tijdenskanaal in 1939 kazematten gebouwd, aan de westkant van het kanaal.

Kazemat type 'Stekelvarken' aan het B.L. Tijdenskanaal

Tamelijk onvriendelijke markeringen van de grens, maar ze werden nodig geacht. Gelukkig zijn de moderne grensmarkeringen wel wat vriendelijker, in ieder geval richting Duitsland:

Vriendelijk bord, mét taalfout

Vanuit Bellingwolde langs de Lethe naar Wymeer ga je dus over op Duits grondgebied, over een weg die Dünebroek heet. Dünebroek was een Commanderij van de Johanieter Orde, net buiten Wymeer. Er is eigenlijk niets van deze commanderij over, alleen het terrein is nog herkenbaar. Ik heb er wel een afbeelding van gevonden, mooi ingekleurd, maar hoe betrouwbaar?

Geleend van http://de.wikipedia.org/wiki/Kommende_Dünebroek

Maar de grensmarkeringen waar ik het eigenlijk over wil hebben zijn de grenspalen. Grenspaal 188 staat op de kop van de flèche, eigenlijk staan er twee zelfs. Eén aan de Nederlandse kant van de grens en één aan de Duitse kant.

De sloot is de grens, de paal aan deze kant staat op de flèche in Nederland, de paal aan de andere kant in Duitsland

Beide palen hebben het nummer 188, het is niet ongebruikelijk om wanneer een sloot de grens is aan beide kanten van de sloot een grenspaal te plaatsen.

De Duitse paal 188

Bij de grensovergang Wymeer staat een tussenpaal, genummer 188-I. Merkwaardig is dat er twéé palen 188-I zijn terwijl er geen sloot tussen ligt maar een weg. Ik vermoed dat de noordelijke paal op Duits grondgebied staat (meer ligt inmiddels) en de zuidelijke op Nederlands grondgebied, maar de grenspalen-app van het Kadaster zegt het net andersom.

De zuidelijke tussenpaal 188-I

De noordelijke tussenpaal 188-I, beetje verzakt

En Jykke? Die sprong over de sloot, Duitsland in, Duitsland uit ...